Η ατοπική δερματίτιδα ή το ατοπικό έκζεμα προκαλείται από γενετικούς παράγοντες που είναι κληρονομικοί ("κληρονομείται" από τους γονείς σας). Αναπτύσσεται επειδή ο δερματικός φραγμός, ο οποίος προστατεύει το δέρμα, αποδυναμώνεται.
Εκτός από την κληρονομικότητα, μια πληθώρα άλλων παραγόντων μπορεί να προκαλέσει μια έξαρση: άγχος, διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες (ακάρεα σκόνης, γύρη, ζώα, μαλλί, απορρυπαντικό πλυντηρίου ρούχων κ.λπ.), οδοντοφυΐα ή εφίδρωση στις πτυχές (γόνατα, μασχάλες, αγκώνες, λοβοί αυτιών).
Το 50% των παιδιών με ατοπικό γονέα αναπτύσσουν ατοπική δερματίτιδα. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 80% εάν πάσχουν και οι δύο γονείς: η ατοπική δερματίτιδα είναι, επομένως, μια χρόνια και κληρονομική πάθηση, χωρίς ωστόσο να είναι μεταδοτική. Αναπτύσσεται επειδή ο προστατευτικός φραγμός του δέρματος είναι αποδυναμωμένος (του λείπει το υδρολιπιδικό φιλμ, δηλαδή το νερό αλλά και το λίπος), γεγονός που το καθιστά πιο ευαίσθητο στους εξωτερικούς επιθετικούς παράγοντες και επιτρέπει τη διέλευση αλλεργιογόνων.
Η 4χρονη κόρη μου έχει ατοπικό έκζεμα από την ηλικία των 3 μηνών. Ο σύζυγός μου το είχε ως παιδί. Κατά τη διάρκεια των εξάρσεων, δεν κοιμάται καλά, το ίδιο και εμείς!
Όταν το ατοπικό έκζεμα βρίσκεται σε έξαρση, η αιτία μπορεί να είναι το άγχος. Μελέτες έχουν δείξει ότι το 32% των φλεγμονωδών εξάρσεων προκαλείται από το στρες. Όσο περισσότερο γνωρίζετε αυτόν τον παράγοντα, τόσο περισσότερο μπορείτε να είστε προσεκτικοί και να προσπαθείτε να χαλαρώσετε, να κάνετε ασκήσεις βαθιάς αναπνοής ή να φροντίσετε τον εαυτό σας για να μετριάσετε τις επιπτώσεις.
Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια αντίδραση υπερευαισθησίας σε περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα. Η αποδυνάμωση του δερματικού φραγμού έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική απώλεια νερού και διευκολύνει τη διείσδυση αυτών των αλλεργιογόνων (τρίχες ζώων, γύρη, ρύπανση, καλλυντικά ή οικιακά προϊόντα), γεγονός που ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και πυροδοτεί τη φλεγμονή. Μπορείτε να εντοπίσετε αυτά τα αλλεργιογόνα (μέσω εξετάσεων από τον δερματολόγο ή τον αλλεργιολόγο σας) και στη συνέχεια να αποφύγετε την έκθεση στα εντοπισμένα αλλεργιογόνα για να περιορίσετε τις εξάρσεις όσο το δυνατόν περισσότερο.
Η ζέστη και ο ιδρώτας είναι δύο παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν την ξηρότητα του δέρματος και να επιτρέψουν στα αλλεργιογόνα να διεισδύσουν στον δερματικό φραγμό και, ως εκ τούτου, να προκαλέσουν φλεγμονή. Η επίδραση αυτή μπορεί να περιοριστεί με το στέγνωμα του δέρματος (ταμπονάροντας και όχι τρίβοντας). Η χρήση χαλαρών, ελαφριών ρούχων μπορεί επίσης να μειώσει την έκθεση του δέρματος στην υψηλή θερμακρασία και τον ιδρώτα.
Όποια και αν είναι η περιοχή που επηρεάζεται από το έκζεμα, τα συμπτώματα είναι πάντα τα ίδια: Τι βλέπετε: διάχυτες κόκκινες κηλίδες (όχι πολύ καλά καθορισμένες), μικρές φυσαλίδες (κάτι σαν μικρές φυσαλίδες νερού στην επιφάνεια του δέρματος) που εξελίσσονται σε πλάκες, αλλά και μεγάλη γενικευμένη ξηρότητα του δέρματος (που μοιάζει με "δέρμα κροκόδειλου")
Τι αισθάνεστε: έντονο κνησμό και δυσφορία
Η ατοπική δερματίτιδα αναπτύσσεται σε δύο στάδια: τη φάση ευαισθητοποίησης (ο δερματικός φραγμός είναι λιγότερο προστατευτικός και τα αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος μπορούν να διεισδύσουν) και τη φάση έκφρασης, με τη φλεγμονή να πυροδοτεί την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Στη φάση της έξαρσης (ή της αναζωπύρωσης), η φλεγμονή είναι ορατή και οι φλεγμονώδεις δείκτες είναι παρόντες στο δέρμα. Ωστόσο, οι δείκτες αυτοί είναι παρόντες στην επιδερμίδα ακόμα και σε φάσεις ύφεσης: όταν υπερβαίνουν ένα ορισμένο όριο συγκέντρωσης, ενεργοποιούν την ανοσολογική απόκριση που είναι υπεύθυνη για τις εξάρσεις.
